Физика 9 сынып 

Сабақ тақырыбы:  §19. Дене импульсі.

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға өмірде кездесетін физикалық құбылыстарды мысал ретінде айта

отырып, дене импульсі, күш импульсі жайлы туралы түсінік беру. Формулаларын

тұжырымдау. Есеп шығаруда қолдана білуге үйрету. Оқушыларды өз бетімен жұмыс

істеуге, бір – бірін бағалауға дағдыландыру.

Күтілетін нәтиже: 1. Оқушылар импульстің мағынасын түсінеді.

2. Дене импульсі,күш импульсінің анықтамасын,  өлшем бірлігін біледі.Есеп

шығаруда қолдана алады.

                   3. Дене

импульсі мен күш импульсі арасындағы

байланысты біледі. Есеп шығаруда қолдана алады.

Сабақтың түрі: Жаңа

мағлұмат беру.

Сабақтың әдіс – тәсілі: СТО, топтық, жеке жұмыстар, «гармошка» әдісі, «себет» тәсілі, «араласып

кеткен есептер»әдісі,«алма ағашы» тәсілі.

Сабақтың көрнекілігі: постер қорғау, суреттер, үлестірме карточка, семантикалық карта

І.  Ұйымдастыру: Оқушыларды «Ньютон»

және «Галилей» болып 2 топқа бөлу.  Психологиялық

ахуал: «өрмекші торы» әдісімен тілек тілеу.

ІІ. «Қызығушылығын ояту» кезеңі. «Гармошка әдісі»  бойынша әрбір

     Оқушыға өткен тақырыптар бойынша

екі сұрақтан жазу тапсырылады.

     Сұрақтарын жазып болған соң екі

топ бір – бірімен алмасады, бір – бірін

     жауаптарын тыңдап бағалайды.

ІІІ. Дене импульсі:

; өлшем бірлігі кг·м/с

Дене импульсінің өзгерісі күш

импульсіне тең.

«Импульс»  гректің   «impulses»  деген сөзінен шыққан,  оның сөбе сөз  аудармасы «соққы» дегенді

білдіреді.  Бұл термин механикада  екі

шаманы:  күш импульсі мен  дене импульсін білдіреді.

https://bilimland.kz/kk/courses/physics-kk/mexanika/dinamika/lesson/impuls-momenti

Күш пен оның әрекет ету уақытының көбейтіндісі күш импульсі деп аталады.

          Күш

импульсі:

; өлшем бірлігі Н·с

Дененің массасы

мен оның қозғалыс жылдамдығының көбейтіндісіне тең болатын физикалық шаманы

дене импульсі деп аталады. https://bilimland.kz/kk/courses/physics-kk/mexanika/dinamika/lesson/impuls-momenti

Енді «Жуан» және «Жіңішке» сұрақтар беру арқылы жаңа тақырып бойынша

постер қорғау.  «Себет»

тәсілі. Тақырып бойынша сұрақтардың жауабын сол себетке жазады.

Дене  импульсі

дененің массасы мен оның қозғалыс жылдамдығының көбейтіндісіне тең болатын

физикалық шама            

 = m

Р дене импульсінің ХБ (СИ) жүйесіндегі өлшем

бірлігі - секундына килограмм

метр 

[кг · м/с]

Масса

– скалярлық шама, ал жылдамдық векторлық шама.

Дене импульсінің

векторының бағытыда жылдамдық векторының бағытымен сәйкес келетін векторлық

шама.  

Күш импульсі мен дене импульсі арасындағы байланыс.

0

немесе   

Дене импульсінің өзгерісі

күш импульсіне тең.

Күш импульсі  күш пен оның әрекет ету уақытының (

көбейтіндісіне тең.

  күш импульсінің ХБ (СИ) жүйесіндегі өлшем

бірлігі- Ньюто

секунд   [Н· с]                               

Күш импульсі бағыты күш

векторының бағытымен сәйкес  келетін

векторлық шама.

Оқушылар постерлерін қорғайды.

IV. «Ой толғаныс» кезеңі. Сабақты бекітуге арналған тапсырмалар.

Сабақта белсенді оқушылырды марапаттап отыру.

Сергіту сәті: «өрмекші торы арқылы терминдермен жұмыс жасау»

А.   «Араласып кеткен

есептер» Жеке жұмыс. Оқушылар бір – біріне көмектесулеріне болады.

1 – : оқулықтан 17 – жаттығу №1 есеп

2 – : Массасы 160г шайбаның импульсі  600 м/с жылдамдықпен 5 с ұшып келе жатқан

оқтың күш импульсінің мәні неге тең?

3. - : Массасы 4,5 т көмір салынған прицептің жылдамдығы 10 м/с пен

қозғалып келеді, оның импульсі неге тең?

4.-: Массасы 80 кг жүктің 10 с ішінде жылдамдығы 0,2 м/с пен көлік тез

жеткізді. Оның күш импульсі неге тең?

Б. Топтық жұмыс. Семантикалық карта.  

V.  Рефлексия. «Алма

ағашы» әдісі.-   « әр түрлі стикерлерге»  ұнағандарды, ұнамағандарды, және әлі де

білгілері келетіндерін жазады        

Рефлексия қорытындысы бойынша келесі сабақта қосымша

жұмыстар жүргізіліп отырылады.

VІ. Бағалау. Марапаттау.

VІІ. Үйге тапсырма: §19. Формулалар жаттау